Cityplot-concept

Cityplot is ontstaan uit de behoefte om te heroverwegen hoe conventionele stedenbouwkundige strategieën kunnen worden opengesteld voor flexibelere ontwikkelingsmodellen. Het concept stelt compacte, flexibele stadsblokken voor die zijn samengesteld uit kleinschalige ontwikkelingen voor gemengd gebruik. Op deze manier worden de verschillende functies en belevingen die normaal verspreid over de stad verspreid zijn, gecomprimeerd tot een intensief stadskavel.

Geselecteerde verhalen

Cityplot Wisselspoor Utrecht
Cityplot Buiksloterham
Cityplot Coberco Arnhem
Cityplot De Caai Eindhoven
Circular Cities

Een nieuw stedenbouwkundig concept

Mensen zijn op zoek naar plekken met een eigen karakter en willen zelf mede bepalen hoe hun leefomgeving er uit ziet. Daarnaast is de toekomst onvoorspelbaar. Dat vraagt om een nieuw soort stedenbouw. Of eigenlijk, om de wijze waarop steden ooit ontstonden. Cityplot redeneert niet uit een vooropgesteld eindproduct, maar juist vanuit flexibiliteit en individuele ontwikkeling. Het model sluit op voorhand geen ontwikkelingen in of uit, maar is ontvankelijk voor de initiatieven die aangereikt worden op het moment dat men daadwerkelijk met de transformatie aan de slag gaat. Vanuit een ‘plot’gedachte worden verschillende bouwvormen en functies mogelijk. Zo kan flexibel en duurzaam op de actuele vraag worden ingespeeld en ontstaat een prettige diverse omgeving met een eigen identiteit. Onderdeel van de Cityplot gedachte is het centraliseren van parkeervoorzieningen. Door in een ‘plot’ het parkeren centraal te organiseren, ontstaan autoluwe gebieden waar het plezierig wonen, werken en recreëren is.

Architectonisch vertaalt zich dit in een compact perceel met verschillende gebouwtypologieën. Het concept gaat uit van een ideale kavelgrootte van 100×100 meter; deze royale maatvoering biedt niet alleen ruimte voor diverse gebouwtypologieën, maar maakt het ook mogelijk om de indeling van het blok zowel vanaf de straat als naar binnen te ontsluiten. Dit dynamische proces combineert zelfbouwprojecten met sociale woningen, woon-werkeenheden en sociale hubs, waarbij individuen, collectieven, investeerders en kleinschalige ontwikkelaars samenkomen, wat resulteert in een meer inclusieve vorm van ontwikkeling. Het masterplan behoudt de individualiteit terwijl het bewoners aanspoort om deel te nemen aan hun gemeenschap en hun eigen stad vorm te geven. Door schaalverkleining kan de flexibiliteit voor verandering geleidelijk in de tijd worden gefaciliteerd, waardoor de stad zich op een economisch meer levensvatbare manier kan blijven vernieuwen.

Lokaliteit, diversiteit, collectiviteit en weerbaarheid

Het planningsconcept Cityplot onderstreept onze circulaire aanpak, waarbij lokaliteit, diversiteit, collectiviteit en weerbaarheid met elkaar verweven zijn.

Lokaliteit
We streven ernaar om slimme, adaptieve stadswijken te ontwerpen die aansluiten op de bestaande kansen in het gebied. Het Cityplot Concept beperkt zich niet tot schaal of dichtheid. Het is toegepast op zowel kleine percelen als grote gebieden, op zowel nieuw gebouwde als getransformeerde locaties met karakters variërend van landelijk tot stedelijk.
Diversiteit
Ons concept gaat uit van variatie in functies, woningtypen, schaalgroottes, bewoners, gebruikers, initiatiefnemers, openbare ruimte en routes – allemaal op één kavel. Een ideale kavel van 100 x 100 meter wordt opgedeeld in kleinere kavels die in de loop van de tijd individueel ontwikkeld kunnen worden. Een gevarieerde stadskavel die plaats biedt aan een diversiteit aan bouwvormen en schalen, programma's en woningtypen, bewoners en gebruikers, openbare/groene ruimte en vooral ruimte biedt voor experiment.
Collectiviteit
Cityplot is geen vaste blauwdruk, maar is ontworpen om nieuwe inzichten te ontwikkelen en aan te passen, zowel gepland als spontaan. Het draait om een circulair systeem waarin de bewoners een essentieel onderdeel vormen van het sociaal kapitaal om een gezonde, wendbare gemeenschap te creëren. Zelforganisatie speelt een belangrijke rol; intensief gemengd gebruik impliceert dat alle betrokkenen deelnemen aan het collectieve leven van het perceel.
Weerbaarheid
Met zijn flexibele raster en geleidelijke ontwikkelingsmodel is Cityplot ontworpen om meer ontvankelijk en aanpasbaar te zijn aan verandering in plaats van vanaf het begin kant-en-klaar te zijn. Binnen het Cityplot Concept staat elk bouwblok open voor verandering. Wij geloven dat een lerende stad die flexibel inspeelt op de voortdurende dialoog tussen mensen, hun omgeving, de samenleving en de economie, bijdraagt aan een hogere kwaliteit van leven.
Diverse stad
Cityplot streeft naar gemengde wijken waarin wonen, leven, werken en ontmoeten gestalte krijgen. Het staat in het teken van een andere manier van ‘stad maken’. Geen strak grid waarin een uniform stadsbeeld wordt gestopt, maar juist een divers en bovenal verrassend milieu. Dit geldt zowel voor de bouwvormen als de functies en de gebruikers die het huisvest. Uiteenlopende doelgroepen ontmoeten en inspireren elkaar zodat een warme plek ontstaat waar juist nieuwe initiatieven kunnen ontstaan.
Aantrekkelijk Contrast
Cityplot maakt een omgeving die mensen verleidt om er te wonen, werken, recreëren en ondernemen. Het maakt contrasten,
die spanning geven voor de gewenste pluriformiteit. Zwart-wit, formeel- informeel, bedacht-spontaan. Oude gebouwen worden hergebruikt, nieuwe gebouwen worden toegevoegd. Kleine gebouwen staan naast grote gebouwen, open plekken naast dichtbebouwde, goedkopere ruimtes naast duurdere. De gelaagdheid maakt het gebied uiterst verleidelijk.
Duurzame flexibiliteit
Veranderbaarheid in de tijd maakt
gebieden duurzaam. Kleine woonblokken zijn eenvoudiger te vervangen dan grote blokken. Daarom stuurt Cityplot op de terugkeer van de kleinschalige parcellering. Zo ontstaat een flexibel, open patroon, ontvankelijk voor alle soorten initiatieven, opdrachtgeverschap en functies. Diverse gebouwtypen zijn mogelijk en er is ruimte voor individuele wensen. Plannen van papier worden zo niet meer ingehaald door de tijd, maar blijven actueel.
Gebundelde krachten
Krachten bundelen, van top-down naar bottum-up. Onder de noemer van ‘actief burgerschap’ vraagt de overheid om burgers die zich verantwoordelijk gedragen en meedoen’. Daarnaast zijn mensen op zoek naar eigen initiatieven met een eigen karakter. Het Cityplot model is juist meer dan ontvankelijk voor de initiatieven van buurtbewoners maar ook van marktpartijen die aangereikt worden. Doordat men samen een blok ontwikkelt draagt het concept bij aan een toegankelijk en verbonden publiek domein en houdt het de stedelijke cultuur levend.

Project details

Design

Studioninedots met Albert Herder

Client

Self-initiated research

Type

Dynamic Masterplanning Concept

Location

Multiple locations

Partners

Karres en Brands, DELVA Landscape Architecture | Urbanism

Image credits

Studioninedots, DELVA Landscape Architecture | Urbanism

Meer informatie

www.studioninedots.nl/cityplot
Meer informatie over het cityplot Buiksloterham: Cityplot Buiksloterham
Bekijk ook het boek Case Buiksloterham: Circular Cities van DELVA, Studioninedots en Metabolic.