Cityplot Gebiedsontwikkeling avant la lettre

Cityplot Buiksloterham is open, maar óók nog volop in ontwikkeling. Als een blokkendoos die stukje voor stukje wordt opgezet. Het project wordt wel een gebiedsontwikkeling avant la lettre genoemd. Waarom is het dat? Wat maakt Cityplot uniek? Voor de antwoorden op deze vragen en meer gingen we bij Studioninedots in gesprek met initiatiefnemer en architect Albert Herder.

Geselecteerde verhalen

www.planamsterdam.nl
www.studioninedots.nl/cityplot-buiksloterham
www.studioninedots.nl/cityplot

De oude stad als inspiratiebron

Albert Herder zit aan het midden van een lange tafel in een van de overlegruimtes van Studioninedots. Voor hem liggen de papieren van de laatste powerpointpresentatie uitgestald. Hij pakt er een; een foto van de oude binnenstad van Leiden, van bovenaf genomen. “Oude binnensteden hebben eigenlijk alles al in huis. Waar het aanbod in nieuwbouwprojecten met de jaren vaak ‘meer van hetzelfde’ werd, tref je in oude binnensteden juist een grote diversiteit aan functies. Wonen, werken, voorzieningen… Vroeger hadden we geen grote projectontwikkelaars en bouwde men zelf. Een koopman bouwde een huis, daarnaast had je bijvoorbeeld een kloostergemeenschap. Dat was niet van hogerhand of door één ontwikkelaar opgezet maar het ontstond langzaam en organisch vanuit de gemeenschap. Dat zorgt voor duurzame weefsels. In onze oude binnenstad zie je dat ook; aan de grachten wonen zowel miljonairs als studenten.” 

Cityplot is een lerende stadswijk

“Cityplot is een lerende stadswijk”, aldus de architect, “waarin diversiteit, lokaliteit, collectiviteit, adaptiviteit en circulariteit onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn.” Wie een rondje wandelt door Cityplot Buiksloterham, ziet het met eigen ogen. Ruime kavels met zeer gemengde bouwblokken, zo ontworpen dat ze makkelijk aan te passen zijn door de jaren heen. Hofjes en steegjes. Sociale huur naast zelfbouwers en particulieren. Stichting Philadelphia Zorg vond er een plek en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt runnen een wasserette en repareren fietsen. Hier draait het om sociale samenhang. “De basis voor een sociale en inclusieve leefgemeenschap binnen een blok ontstaat al tijdens de bouw”, stelt Herder. “Daar ligt een grote behoefte. Op steeds meer plekken verschijnen woonvormen waarin de bewoners zelf zeggenschap hebben over de bouw, samen voorzieningen delen, voor elkaar zorgen en zo duurzaam mogelijk leven. Zij hebben genoeg van het isolement en het toegenomen individualisme van de stad.” Elk blok heeft een urban activator - een soort buurthuis - op de begane grond. “We hebben Cityplot daarnaast in ringen ontworpen, met een plein in het midden. Zo is er geen achterkant en sluiten we letterlijk niemand buiten.”

Een sociale en inclusieve leefgemeenschap

De basis voor een sociale en inclusieve leefgemeenschap binnen een blok ontstaat al tijdens de bouw. Duurzaamheid en circulariteit zijn niet weg te denken uit Cityplot. Herder: “Het is mooi om te zien dat Cityplot hier een proeftuin voor is. “Cityplot is ontworpen voor wonen én werken - elke investeerder heeft de plicht om een aanzienlijke werkunit te maken in de plint. Maar door de diversiteit aan mensen, bestemmingen en activiteiten, wordt het ook interessanter om een auto te delen. Datzelfde geldt voor energie: als je energie deelt in een diverse omgeving, krijg je vanzelf een weerbaar systeem dat minder (gelijktijdig) belast wordt.”
Paco Bunnik was de afgelopen zes jaar stedenbouwkundig supervisor voor Buiksloterham. Hij is enthousiast over Cityplot. Sterker nog, de bij Cityplot geleerde lessen worden nu meegenomen in de grotere plannen voor Buiksloterham. Paco: “Voor de gemeente was dit echt een nieuwe manier van werken. We zaten niet met de pen in de hand, er was geen controle van bovenaf; in plaats daarvan stelden we ons in een vroeg stadium open voor nieuwe werkvormen. Dat is heel inspirerend gebleken! Door de juiste mensen bij elkaar te brengen, gebeuren de juiste dingen. Als ik nu door Cityplot wandel, vóel ik dat het gaat werken.”

Project details

Urban Design Cityplot

Studioninedots met Albert Herder,
Delva Landscape architecture & urbanism

Intervisie

Albert Herder, Studioninedots

Supervisie

Paco Bunnik, gemeente Amsterdam
Gert Kwekkeboom, CIVIC Architects

Location

Buiksloterham Amsterdam

Development

De Alliantie ontwikkeling (plot A en B)
Synchroon (plot C)

Design Building Blocks

Space Encounters / MOJO architecten / WE Architecten / Xoomlab / BNB architecten /
Finch Buildings / Studio Ard Hoksbergen / ZECC architecten / Civic Architects / Studioninedots / en vele anderen

Tekst credits

Karin Koolen

Image credits

Gemeente Amsterdam / Kick Smeets
Studioninedots-Ruben Visser / Synchroon / De Alliantie /
Space Encounters / DAMAST architects / MOJO architecten / Xoomlab / BNB architecten /
Finch Buildings / Studio Ard Hoksbergen / ZECC architecten / WE Architecten /

Meer informatie

www.planamsterdam.nl
www.studioninedots.nl/cityplot-buiksloterham
www.studioninedots.nl/cityplot